فارس، تهران، آثار تاریخی، محلات قدیمی

فارس، تهران، آثار تاریخی، خیابان امیریه

خیابان طویلی از سمت مغرب میدان توپخاه را به دروازه باغ شاه مربوط می کرد که به سبب بناهای اطراف آن در هر قسمت به نامی خوانده می شد، از میدان توپخانه تا خیابان غربی میدان مشق به نام خیابان امیریه، از آنجا تا خیابان یوسف آباد به نام خیابان مریضخانه، از آنجا تا باغ امیریه کامران میرزا، به نام خیابان امیریه و از آنجا تا دروازه باغ شاه به نام خیابان باغ شاه. در دوره پهلوی به واسطه وجود دانشکده افسری و مراکز نظامی در این خیابان آن را خیابان سپه نام گذاری کردند. پس از پیروزی انقلاب این نام به امام خمینی تغییر داده شد.

نوربخش، 807: 1380

فارس، تهران، آثار تاریخی، محلات، محله چال میدان

محله چال میدان در قسمت جنوب شرقی تهران قدیم واقع شده بود. از شمال به محله عودلاجان، از غرب به محله بازار، از جنوب و شرق به حصار قدیم شهر محدود می شد.

این محله را نیز در قسمت شرقی و جنوبی باغ فرا گرفته بود. جمعیت تقریباً متعادل در محله پراکنده شده بود اما تراکم در نزدیک محله بازار کمی بیشتر از سایر قسمت ها بود. در این محله اراضی بایر دیده می شد و گذرهای اصلی محله عموماً وجود داشت. از ابنیه و آثار این محله در نقشه فقط امامزاده یحیی، کاروانسرای زغالی ]کاروانسرای زغال فروش ها[، تکیه سرکلک ]سرپولک = سرپلک[، کاروانسرای حاج بدیع، مسجد اسماعیل ]امامزاده سیداسماعیل[ و میدان کاه فروش ها نام برده شده است.

نوربخش، 812: 1380

فارس، تهران، آثار تاریخی، محلات، محله سنگلج

این محله در غرب تهران قدیم واقع بود و از شمال و مغرب و جنوب به حصار تهران و از شرق به ارگ سلطنتی و محله بازار محدود می گردید. در مورد علت نامگذاری این محله نیز اتفاق نظر وجود ندارد. محله سنگلج در قسمت های غرب و جنوب از باغ های متعددی پوشیده شده بود. جمعیت بیشتر در اطراف محله بازار و ارگ سلطنتی سکونت داشتند. در این محله باروت خانه ]تورخانه[، مدرسه میرزازکی، مسجد یونس خان، مسجد خواجه، مسجد حاج رجبعلی، مسجد و امامزاده سیدنصرالدین بر روی نقشه مشخص شده است.

نوربخش، 813 : 1380

فارس، تهران، آثار تاریخی، محلات، محله عودلاجان

این محله در قسمت شمال شرقی تهران قدیم قرار داشت و از شمال و شرق به حصار شهر، از غرب به باروی ارگ سلطنتی و از جنوب به محله چال میدان و از جنوب غربی به محله بازار محدود می شد. این محله در قسمت شمال و شرق از باغ پوشیده شده بود. جمعیت بیتر در بخش های جنوب و غرب محله سکونت داشتند. در داخل محدوده مخصوصاً به سمت شمال زمین های بایر زیادی موجود بود. این محله با یک دروازه به نام دروازه شمیران به خارج از حصار شهر راه داشت.

نوربخش، 811: 1380