فارس، ابرندآباد (یزد)، آثار تاریخی

فارس، ابرندآباد (یزد)، آثار تاریخی، مسجد جامع

1-مسجدی است بزرگ و دارای آثاری که از لحاظ هنری و تاریخی واجد اهمیت است. سنگ قبری از قرن ششم هجری به اندازه 65×81  که در محراب قسمت تابستانی مسجد نصب شده است.

2- در محراب گرمخانه که بنابر سنگ آن در سال 1275 ه.ق بناشده یک قطعه سنگ مرمر به اندازه 50×103 سانتی متر نصب است و بر آن کتیبه ای به خط نستعلیق با نقش قندیل و گل و بوته نقر شده است.

3- دو طرف محراب صحن تابستانی دارای کاشی های آبی رنگ قرن نهم هجری است و دست اندازهای غرفه های زنانه طبقه بالائین که مشرف به محراب است با همین جنس کاشی پوشانیده شده است. این کاشی ها در مساجد بُندرآباد و امیرچخماق و عده ای دیگر از ابنیه یزد وجود دارد.

4- سقف بالای سرقسمت محراب صحن تابستانی مقرنس کاری است و داخل مقرنس ها با کاشی های مقرن قرن نهم هجری از همان نوع که در بُندرآباد دیده می شود با ظرافت خاصی پوشانیده شده است.

5- زیر گنبد اصلی مسجد چهار پنجره مشبک با کاشی های قرن نهم تعبیه کرده اند و متأسفانه یکی از پنجره ها ریخته و از میان رفته است.

6- در ورودی مسجد از چوب و کنده کاری شده و از همان نوع است که در مسجد فیروزآباد دیده می شود و قاعده آن از ساخته های قرن نهم هجری است.

7- برجرز دست چپ در ورودی مسجد (در کوچه) کاشی یکپارچه ای که قسمت بالای آن سه گوش است و به دو رنگ آبی و سیاه پخته شده نصب است. این کاشی عبارت است از موضوع وقفیّت آب انبار مسجد.

8- بر جرز دست راست مدخل مسجد یک قطعه کاشی کوچک مربوط به قبر میرزا مفید که در 1078 ه.ق فوت کرده بود نصب است و بر آن اشعاری اثر طبع ابراهیم فکری خوانده می شود.

افشار، 50-47: 1374