فارس، آشتیان، بزرگان

فارس، آشتیان، بزرگان، احمد قوام

سیاستمدار و نخست‌وزیر ایران، تولد: 1249 ه.ش، وقات: 1334 ه.ش.

قوام فرزند میرزا ابراهیم‌ خان معتمدالسلطنه آشتیانی بود. خود قوام لقب قوام‌السلطنه داشت. قوام در دربار مظفرالدین شاه قاجار سمت دبیری مخصوص و ریاست دفتر را داشت و فرمان مشروطیت به خط او نوشته شد. قوام بارها به مقام نخست‌وزیری رسید از جمله در سال 1300 تا 1301، 1324 تا 1325 و سرانجام در سال 1331 ه.ش.

نعیمی، 149: جلد 1: 1385

فارس، آشتیان، بزرگان، احمد متین دفتری

سیاستمدار، استاد دانشگاه و نخست‌وزیر ایران، تولد: 1275 ه.ش، وفات: 1350 ه.ش.

متین دفتری ملقب به اعتضاد لشگر و متین‌الدوله بود. او فرزند میرزا محمود عین‌الممالک و جدش میرزا حسین وزیر دفتر آشتیانی بود. متین دفتری در سال 1315 وزیر دادگستری و در همان سال نخست‌وزیر ایران شد. او در دانشگاه تهران به تدریس حقوق می‌پرداخت و کتاب‌هایی نیز در این زمینه تألیف کرده بود.

حضرتی، 98-97: 1382

فارس، آشتیان، بزرگان، حاجی میرزا محمد حسن آشتیانی

فقیه بزرگ و برجسته‌ی شیعه‌ی امامی، تولد: 1248 ه.ق، وفات: 1319 ه.ق.

آشتیانی حکم تحریم استعمال توتون و تنباکو را که از طرف میرزای شیرازی در سال 1309 ه.ق صادر شده بود در میان مردم منتشر ساخت. آثار زیر از تألیفات اوست: بحرالفوائد فی شرح االفرائد، مباحث الالفاظ، الخلل فی الفقه، القضاء، الوقوف و احیاء الموات و الاجاره، رساله فی الحرج.

دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، 407: جلد اول: 1374

فارس، آشتیان، بزرگان، سید جلال‌الدین آشتیانی

فیلسوف، عارف، شارح و محقق معاصر، تولد: 1304 ه.ش، وفات: 1384 ه.ش.

وی بیش از نیم قرن به تصحیح و انتشار آثار کلاسیک فلسفه و کلام اسلامی پرداخت و آثار بسیاری را به انتشار رساند. تفسیر سوره‌ی توحید، شرح بر زاد المسافر، شرح فصوص الحکم فارابی، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، هستی از نظر عرفان و فلسفه و نقد تهافت غزالی از جمله آثار وی است.

حضرتی، 96-91: 1382

فارس، آشتیان، بزرگان، عباس اقبال آشتیانی

مورخ، نویسنده و استاد دانشگاه، تولد: 1277 ه.ش، وفات: 1334 ه.ش.

اقبال در سال 1323 مجله‌ی مهم یادگار را منتشر کرد. از آثار اقبال افزون بر 100 مقاله در موضوعات تاریخی، جغرافیایی، ادبی، کلامی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی و حدود 50 تألیف، تصحیح و ترجمه بر جای مانده است. پاره‌ای از آثار وی این‌هاست: ترجمه‌ی مأموریت ژنرال گاردان در ایران، میرزا تقی خان امیرکبیر، تاریخ مغول در ایران، ترجمه‌ی طبقات سلاطین اسلام، تصحیح دیوان امیر معزی، تصحیح تاریخ طبرستان ابن اسفندیار، تصحیح کلیات عبید زاکانی و تصحیح حدائق السحر فی دقائق الشعر.

دایره المعارف بزرگ اسلامی، 623-621: جلد 9: 1379

فارس، آشتیان، بزرگان، محمد مصدق

سیاست‌مدار و نخست‌وزیر ایران، تولد: 1258 ه.ش، وفات: 1345 ه.ش.

محمد مصدق فرزند میرزا هدایت‌الله آشتیانی وزیر دفتر ناصرالدین شاه بود. مصدق در کابینه‌های مختلف بارها به مقام وزارت و وکالت مجلس شورای ملی رسید. جنبش ملی شدن نفت ایران با رهبری مصدق به پیروزی رسید. از سال 1330 تا 1332 او نخست‌وزیر ایران بود که سرانجام با کودتا سرنگون شد. علاوه بر فعالیت‌ها و مقامات سیاسی، مصدق آثار گوناگون حقوقی نیز نوشته است از جمله: کاپیتولاسیون و ایران، مدارک حقوق اسلامی و وصیت در مذهب شیعه، حقوق پارلمانی در ایران و اروپا، اصول قواعد و قوانیت مالیه در ممالک خارجه و ایران و دستور در محاکم حقوقی.

حضرتی، 131- 128: 1382

فارس، آشتیان، بزرگان، میرزا حسن مستوفی‌الممالک

نخست‌وزیر ایران در دوره‌ی قاجار و پهلوی اول، تولد: 1292 ه.ق، وفات: 1311 ه.ش.

او فرزند میرزا یوسف آشتیانی از رجال معروف عصر قاجار بود. مستوفی‌الممالک یکی از مشهورترین چهره‌های سیاسی در تاریخ معاصر ایران است که چندین بار به مقام نخست‌وزیری رسید. مستوفی‌الممالک در فاصله‌ی بین انقلاب مشروطه تا تشکیل دولت پهلوی شش بار نخست‌وزیر ایران شد.

حضرتی، 105- 108: 1382

فارس، آشتیان، بزرگان، میرزا مهدی آشتیانی

عارف، حکیم و دانشمند معاصر، تولد: 1306 ه.ق، وفات: 1372 ه.ق.

آشتیانی تألیفات متعددی دارد که عمدتاً درباره‌ی عرفان و فلسفه نوشته شده است. برخی از آثار وی عبارتند از: اساس التوحید، تعلیقه رشیقه علی شرح منظومه السبزواری، حاشیه بر اسفار، حاشیه بر شفا، حاشیه بر کفایه الأصول، حاشیه بر مکاسب و حاشیه بر فصوص.

دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، 410- 409: جلد اول: 1374