خوزی، هویزه، معیشت

خوزی، هویزه، معیشت، کشاورزی

در سفرنامه خوزستان حاج میرزا عبدالغفار نجم الملک آمده است: «خاک حویزه برای شلتوک و جو استعدادش بیشتر از گندم است. در خاک حویزه گندم تخمی پنجاه الی صد تخم می شود و شلتو ک تا چهار هزار تخم. آب و هوای صبح و شام آنجا در تابستان بهتر از آب و هوای ظهر آن است جز بعد از ظهر که گرمتر می شود و هرگاه آب جاری شد و اشجار غرس شد البته هوا تغییر می کند.

نهر کرخه به فاصله یک فرسخ زیر حویزه دو شاخه شود و بعد هر شاخه هشت شاخه و هکذا تا آخر، تمامش به مصرف زراعت می رسد. اراضی حویزه مستعد همه نوع زراعتی است، خاصه تریاک و پنبه و ابریشم و نیل و نخیل و غیره. از قرار تجربه تاک را امسال بنشانند سال دیگر ثمر دارد و نخیل امسال بنشانند دو سال بعد ثمر دارد. و اما هندوانه می شود به طول یک ذرع و قطر نیم ذرع و دو عدد یک وُقیه (وقیه وزنی است به تفاوت حدود چهل درمسنگ و اینجا مناسب نیست لذا کلمه اگر تحریف نشده باشد، باید معنی تایار و لنگه یار بدهد) اگر اغراق نپندارند. خربزه خیلی درشت و شیرین و سایر صیفی ذرت و کنجد تخمی چهل الی هشتاد تخم. حویزه سابقا از قرار تحقیق نخلستان بسیار و انگور خوب زیاد داشته است که خراب نموده اند».

دبیرسیاقی، 47- 43: 1385