قوم بلوچ، پوشاک مردان

بلوچ، پوشاک، پارچه بافی

پیش از آنکه خرید پارچه از خارج معمول شود، کسانی بودند که شغل آنان پارچه بافی بود و آنان را “جولاهک” می نامیدند و محل کار آنان را کارگاه می گفتند. رشتن پنبه و بافتن پارچه، به عهده مردان بود و پارچه ای که به دست می آمد “کد” نامیده می شد.

افشار(سیستانی)، 407: 1371

بلوچ، پوشاک مردان، پیراهن (جامک)

مردان بلوچ از دو نوع پیراهن یا “جامک” استفاده می کنند. یک نوع آن دارای آستین بلند و مچ دار و یقه برگردان است که چاکی نسبتاً بلند در دو پهلو دارد و نوع دیگر آن با آستین کوتاه سه ربعی و یقه بدون برگردان است. بر این پیراهن ها معمولاً جیبی تعبیه می کنند. جنس پارچه آن از کتان و بیشتر به رنگ های سفید، کرم و طوسی است. گریبان مردم فقیر دکمه ای از جنس خود پارچه دارد؛ ولی پیراهن ثروتمندان، دکمه ای از طلا یا نقره داشته است که از چپ به راست بر روی شانه راست بسته می شده است.

افشار(سیستانی)، 407-406: 1371

بلوچ، پوشاک مردان، روپوش

از پنبه هایی به رنگ بور، نوعی پارچه ضخیم تهیه می شده که آن را “کیس” می نامیده اند و به مصرف روپوش مردان می رسیده است.

افشار(سیستانی)، 407: 1371

بلوچ، پوشاک مردان، سربند

“سربند” یا “لانکی” (لنگی یا لنگوته یا پاک)، پارچه ای است تقریباً به طول دو تا سه متر و معمولاً ساده و نازک است و آن را همانند عمامه به دور سر می پیچند. بلوچ های مکران آن را روی دوش هم می اندازند و در هنگام نمازخواندن، سرخود را با آن می پوشانند و هنگام نشستن آن را دور کمر و پاهایشان می بندند که آنرا “کمرزانی” و به شوخی “صندلی بلوچی” نامیده اند.

افشار(سیستانی)، 406: 1371

بلوچ، پوشاک مردان، سرین بند

سرین بند: پارچه ای است که در جاهای دیگر “کمربند” نامیده می شود.

افشار(سیستانی)، 407: 1371

بلوچ، پوشاک مردان، شال

شال: نوعی سرداری بوده است که از پارچه پشمی محلی تهیه می شده است.

افشار(سیستانی)، 407: 1371

بلوچ، پوشاک مردان، شلوار

شلوار: مردان بلوچ همانند مردان کُرد شلوارگشاد که دور مچ پای آن با تنگ است دارند. دور کمر آن حدود پنج متر است و یک لیفه دارد. بلوچ ها بر این باورند که شلوار آنان همانند شلوار مردان اشکانی است.

افشار(سیستانی)، 407: 1371

بلوچ، پوشاک مردان، کفش (پاوزار)

کفش مردان بلوچ سه نوع می باشد و به شرح زیر است:

اول:  کفش بافته شده از برگ درخت که معمولاً مردان بلوچ بیابان گرد آن را می پوشند. در زمستان روی آن کرف – که نوعتی جوراب بافته شده از موی بز یا پشم گوسفند است – می پوشند.

دوم: کفشی است از چرم و مانند صندل تسمه دار است.

سوم: کفش های بسیار مجلل و زیبا که با نخ های ابریشمی الوان بافته می شود و روی آن را نقش بندی و تزیین می کنند.

افشار(سیستانی)، 407: 1371