ترکمن، اینچه برون، پوشاک مردان

ترکمن، اینچه برون، پوشاک، مردان، پوستین اُوچمک

پوستین روپوش زمستانی مردان ترکمن است و از پوست می سازند. پوست گوسفند یا پوست بره است. آستین آن تنگ و دراز و دامنش تا زیر زانوها می رسد. در جلوی پوستین دکمه و یا قلاب نیست، ناچار وقتی که می پوشند با دو دست جلوی دامنش را می گیرند تا از هم باز نشود. اما هر وقت که می خواهند به کاری مشغول شوند یا بر اسب بنشینند روی پوستین و دور کمر را با شال می بندند. نام پوستین به گویش ترکمن “اُوچمک usmak” یا “الچمک lcmak” است و اگر آن را از پوست بره بدوزند “سلیکم اوچمک salikom ucmak” می نامند.

پورکریم، 1348

ترکمن، اینچه برون، پوشاک، مردان، چاروق دُلاق

برای مردان اینچه برونی از جامه های ترکمنی کلاه پوستین مانده است و بالاپوش پوستین وگرنه پیراهن و کت و شلوارشان همان است که مردم شهرها می پوشند. چرا، در زمستان چاروقی به پا می کنند. از پوست گاو و یا شتر، یک جفت پاپیچ پشمی سفید هم در زیرش به دور پا می پیچند که زنانشان می بافتند و نامش “دُلاق” یا “دُلاخ dolax” است. پهنای دلاق ده دوازده سانتی متر و درازایش به یک متر می رسد.

مردان اینچه برونی چارق را خودشان درست می کنند. با یک تکه چرم شتر یا گاو با اندازه می برند و نیم ساعتی در آب می گذارند تا خیس بخورد و نرم شود. بعد هم دورش را سوراخ می کنند و پنجه اش را با باریکه ای که از همان چرم بریده اند درز می گیرند. چاروق را در روزهای بارانی به پا می کنند، یا روزهایی که باید برای آبیاری و جوی کنی بروند وگرنه کفش معمولی آنها همان است که از شهر می خرند.

پورکریم، 1348

ترکمن، اینچه برون، پوشاک، مردان، چاروق یلکن

یک نوع کفش دیگری هم دارند به نام “یلکن yalkan” که تابستان ها می پوشند. کفش نیست، یک تکه چرم شتر یا یک تکه لاستیک است به سه تا سوراخ، یکی در پنجه و دو تا در پهلوها و چند تکه ریسمان که به آن سوراخ ها بند کرده اند، اینقدر که یلکن را زیر پا نگهدارد.

پورکریم، 1348