فارس، اصفهان، بزرگان (و)

فارس، اصفهان، بزرگان، واله داغستانی

علی قلی خان فرزند محمدعلی خان بن مهرعلی خان بن الخاص میرزا (ملقب به صفی قلی خان) بیگلر بیگی ایروان. پدر و اجدادش از امرای معروف عهد صفوی، و مصدر خدمات و صاحب مناسب بوده و نسب آنان به بنی عباس می رسد. عم پدرش لطف علی خان معروف به اعتمادالدوله وزیرشاه سلطان حسین صفوی بوده که در موقع محاصره اصفهان از شغل خود معزول گردید. علی قلی خان در 1124 ه.ق متولد شد و در اوایل جوانی پس از فتنۀ افغان به هندوستان مهاجرت نموده، به خدمت سلاطین و امرای آنجا وارد شده و معزّز و محترم می زیسته و به ظفرخان ملقب گردید و سرانجام در 1170 ه.ق درگذشت. کتب زیر از اوست:

1– تذکرۀ ریاض الشعراء که در آن از 2500 شاعر نام برده است، 2- دیوان اشعار، 3- مثنوی در شرح وصف معشوقه خود.

مهدوی، 993- 992 : 1384

فارس، اصفهان، بزرگان، وحید

حسن وحید دستگردی فرزند محمدقاسم دستگردی در 1298 ه.ق در دستگرد تولد یافت. تحصیلات مقدماتی فارسی و عربی را در آن محل انجام داده، در سن شانزده سالگی جهت تکمیل تحصیلات به اصفهان آمده، در مدرسه میرزا حسین جنب مدرسه سید بیدآباد سکونت گزیده، کسب کمالات ادبی و عربی از محضر استاد بزرگ میرزا یحیی مدرس بیدآبادی و شیخ حسن شیرازی نموده و از حوزه درس جهانگیرخان و آخوند کاشی حکمت آموخته است.

به واسطه قریحه و ذوق سرشاری که داشته از طفولیت یعنی به سن هشت و نه سالگی به شعر گفتن مشغول بوده و بیشتر اشعارش در مجله های ارمغان نوشته شده است. در حدود بیست و چهار سالگی یعنی اوان مشروطیت از پیشوایان اصفهان در قسمت مشروطه خواهی شده و بدین سبب از آنروز ترک تحصیل و مدرسه کرده، در راه آزادی و مشروطیت رهسپار شده، و در تمام وقایع و حوادث به نظم و نثر و خطابه شرکت کرده، چنانکه مختصری از آن وقایع در ره آورد ثبت است. در ضمن آزادی طلبی مکرر در مورد حمله سخت روحانی نمایان و توده عوام واقع شده و در جنگ بین المللی به گناه طرفداری از آزادی و استقلال وطن و هواخواهی آلمانها، پس از ورود سپاهیان روس ناگزیر به سمت بختیاری مهاجرت و از طرف انگلیس ها محبوس گردید. در اواخر جنگ بین الملل به تهران برای تنظیم آمده و در آنجا ماندنی شده و از همان وقت مجله ارمغان را شروع کرده و در این مجله آثار بزرگان و شعرای معاصر مضبوط است و در هر سال یک جلد کتاب از اساتید که به چاپ نرسیده، ضمیمه مجله ارمغان بیرون داده که از جمله دیوان هاتف و جام جم اوحدی، دیوان ادیب الممالک فراهانی و غیره است. کتاب سرگذشت اردشیر در حدود پانزده هزار بیت از آثار اوست و نیز در حدود سی چهل هزار بیت قصیده وغزل دارد.

نورصادقی، 225- 224 : 1316