فارس، شیراز، آثار تاریخی، مدارس

فارس، شیراز، آثار تاریخی، مدرسه آقاباباخان

این بنا که به مدرسه سردار نیز معروف است، از آثار دورۀ زندیه در شیراز است. در ابتدا محمدحسین خان صد اصفهانی به دستور کریم خان زند ساخت بنا را شروع کرد ولی بنا نیمه تمام ماند و سرانجام در 1249 هـ .ق به اتمام رسید. بنا از آجر و سنگ ساخته شده و در ورودی چوبی کوبه و حلقه داری دارد. معماری بنا برگرفته شده از معماری مدارس صفوی است.

افسر، 218: 1353

فارس، شیراز، آثار تاریخی، مدرسه حکیم 

از مدارس علوم دینی دورۀ صفوی شیراز است که در سال 1070 هـ .ق توسط هدایت اله حسینی دستغیب شیرازی ساخته شد. گرداگرد حیاط حجره های یک طبقه ای ساخته شده و در جلو هر یک طاق نمایی با تزئینات معقلی قرار دارد. در ضلع جنوبی نمازخانه ای در دو طبقه ساخته شده و در وسط حیاط حوضی سنگی قرار دارد.

بهروزی،  2340: 1349

فارس، شیراز، آثار تاریخی، مدرسه خان   

این مدرسه در خیابان لطفعلی خان زند واقع است و ساخت آن در سال 1024 هـ .ق در زمان حکومت شاه عباس صفوی به پایان رسیده است. مساحت محوطه 5003 مترمربع و زیربنای ساختمان 7686 مترمربع است. سردرمدرسه دارای طاق ضربی و پوشیده از کاشی های رنگی است. در چهار طرف مدرسه، در بالای طاق ها، کتیبه هایی به خط ثلث و نسخ دیده می شود.

کریمی، 77: 1343

فارس، شیراز، آثار تاریخی، مدرسه دارالشفاء

دارالشفاء، مدرسه و بیمارستانی است که در قرن هشتم هـ .ق به دستور شاه شجاع مظفری در شیراز ساخته شد. در این مجموعه علاوه بر معالجه بیماران، طب و سایر علوم معقول و منقول تدریس می شده و به عقیدۀ برخی از پژوهشگران حافظ در این محل تفسیر قرآن می نموده است. دارالشفا بنایی چهارگوش است که از آجر و ملاط سیمان ساخته شده و دارای دو در ورودی و دو در خروجی است. در وسط آن نیز مقبره میرسید شریف جرجانی قرار دارد. هم اکنون از این مجموعه تنها این مقبره، چهار ستون و طاق گنبدی بر فراز مقبره باقی مانده است.

بهروزی، 185: 134

فارس، شیراز، آثار تاریخی، مدرسه قوام

مدرسه یا حسینیه قوم از آثار دورۀ قاجاریه است که در خیابان لطفعلی خان زند قرار گرفته است. این بنا در سال 1273 هـ .ق توسط میرزاعلی اکبر قوام الملک احداث شده است. سردر این مدرسه کاشیکاری شده و کتیبه ای بر فراز آن قرار دارد که اشعاری در وصف قوام الملک بر روی آن نگاشته شده. در ضلع غربی و شرقی هر سو شش حجره و چهار راهرو وجود دارد. معماری مدرسه برگرفته از مدرسه آقاباباجان شیراز است. بنا یک بار در زمان پهلوی مورد مرمت قرار گرفت.

مصطفوی، 51: 1364