مازنی، آمل، بازی ها، خربون کا

تعداد: حداکثر 10 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: ابتدا از بین بازیکنان یک نفر به عنوان خر و یک نفر هم به عنوان خربون (خربان) انتخاب می شود و دایره ای در وسط زمین بازی می کشند. خربه داخل این دایره می رود و خربان کنار دایره و در بیرون می ایستد. سایر بازیکنان سعی می کنند بر دوش خر سوار شوند و خربان مانع آنها می شود. کسی که در حین سوار شدن توسط پای خربان مورد ضربه قرار گیرد و یا موقع سواری گرفتن از خر، پایش به زمین بیاید و خربان با پا به پای او بزند، خر می شود و آن کسی که خر بود، به جای خربان قرار میگیرد و بازی ادامه می یابد.

قزل ایاغ، 658: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، خرجین هاله

تعداد: 3 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

زمان اجرا: شب های حنابندان، عروسی ها، شب نشینی مردم کوه نشین و کشاورزان

نحوه بازی: یک نفر به صورت چهار دست و پا در وسط اتاق می نشیند. در دو طرف او دو نفر دراز کشیده، به پشت می خوابند و پاهایشان را روی پشت او قرار می دهند. پاهایشان به صورتی بر پشت آن کسی که چهار دست و پا نشسته، قرار می گیرد، که پای بازیکن یک طرف، در میان پاهای بازیکن دیگر قرار گرفته باشد. هر کدام از این دو، دستهایشان را دراز کرده و با یک دست یک پای خود و با دست دیگر پای آن طرف را محکم می چسبند و به صورت خورجین در می آیند. کسی که چهار دست و پا نشسته، خورجین را بلند می کند به تدریج بر می خیزد و روی پاهایش می ایستد. در حالی که دو بازیکنی که خورجین را ساخته اند سعی می کنند کنترل خود را از دست ندهند و دستهایشان هم باز نشود. آنگاه خرخورجین بر پشت ، در میان اتاق می گردد.

قزل ایاغ، 658: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، خر سرباردره

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: افرادی که در اتاق حضور دارند و یا در جایی ایستاده اند، متوجه می شوند که بر روی سریکی از آنها شیئی قرار گرفته است. یکی از میان آنها می گوید: «خر سر بار دره» یعنی روی سر خر بار قرار دارد. همه حاضران به خود مشکوک می شوند و بالاخره فردی که شئی روی سر او قرار دارد متوجه شده و هنگام گرفتن آن با دست، با خندۀ حاضران رو به رو می گردد. گاهی اوقات یکی از حاضران عمداً شئی را روی سر فردی دیگر می گذارد و همین جمله را می گوید و بر داشتن آن شئی، به خنده و شوخی سایرین منجر می شود.

قزل ایاغ، 659: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، خرسواری   

تعداد: حدود 10 نفردر هر گروه

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان به دو گروه تقسیم می شوند. پس از «آفتاب وضو» یا «شیر یا خط» گروه اول (شروع کنندۀ بازی) انتخاب می شود. گروه دوم «خر» و گروه اول «سوار» نامیده می شوند یکی از افراد گروه خر دستهایش را به دیوار می چسباند و بقیه کمر نفر جلویی را می گیرند و به صورت پل گوشتی در می آیند. گروه سوار به ترتیب از فاصلۀ حدوداً 10 – 15 متری دویده و با پرتاب کردن خود و پریدن از روی پشت ردیف بازیکنان گروه خر سعی می کنند خود را به روی پشت نفرات جلویی، به سمت دیوار برسانند و در آنجا بنشینند. آخرین نفری که عمل پریدن را انجام داد و روی پشت یا دوش خرها نشست این شعر را می خواند «ارکون، نرکون، نره خر گردکون، … » و با یک نفس زو می کشد و در عین حال مواظب یاران خود است. اگر کسی از آنان در حال افتادن باشد، یا که نوک پایش در حال تماس با زمین باشد، نفر آخر زو کشیدن را قطع می کند و از خر پیاده می شوند و بازی ادامه پیدا می کند. وقتی پای یکی از بازیکنان سواره، به زمین برسد و یا بازیکنان سواره از پشت بازیکنان گروه اول بیفتند، جای گروه ها عوض شده و بازی به همین روال ادامه می یابد. این بازی شبیه بازی «خرک جوزموز» است با این تفاوت که در «خرک جوزموز» به جای خواندن شعر، از 1 تا 20 را با صدای بلند و تند و تند ادا می کنند. اگر در این فاصله از بالای دوش بازیکنان افتادند، یا پایشان به زمین رسید، بازنده اند و در غیر اینصورت پس از شمارۀ 20 مجدداً به پایین آمده و بازی را ادامه می دهند.

قزل ایاغ، 659: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، خنه دله کا   

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: بازیکنان در یک ردیف می نشینند. ماده (کسی که از همه واردتر است) جلوی آنها دو زانو نشسته و می گوید: «بو وو … » و همه ساکت می شوند. آنگاه “ماره” در سکوت حاضران، مثلاً گوش اولین نفر را می گیرد و می کشد. دومی هم گوش سومی را می گیرد و می کشد. سومی هم همین کار را با چهارمی انجام می دهد و الی آخر … در دفعات بعد “ماره” ادای خروس، گربه و انواع شکلک را در می آورد و کارهای گوناگونی انجام می دهد که همۀ بازیکنان به ترتیب آنها را انجام می دهند و بازی ضمن حفظ سکوت و تقلید از ماره ادامه پیدا می کند.

قزل ایاغ، 660: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، خنه کا

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

گروه سنی: کودکان

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: این بازی شبیه «پلاپجه کا» است با این تفاوت که در «پلاپجه کا» دختران روستایی کوچک، بازیکنان اصلی هستند ولی در «خنه کا» پسران کوچک هم مشارکت دارند. به این صورت بازی انجام می گیرد که کودکان در ظرف های کوچک (اسباب بازی) و بیشتر در تکه های شکستۀ ظروف سفالی قدیمی، برنج می پزند (البته بدون برنج) در قوری های شکسته و به دور انداخته شده چای دم می کنند، … این بازی با نیت تقلید از پدران و مادران و یادگرفتن شیوۀ ادارۀ خانه، کسب پول و مخارج خانواده انجام می گرفته است.

قزل ایاغ، 660: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، دچرخه کا

تعداد: یک نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: پس از وارد شدن دوچرخه آمل، کودکانی که از داشتن آن به علت فقر مالی محروم بودند، دو دست خود را مثل اینکه دسته های دوچرخه را نگه داشته اند، به جلو قرار داده و در حالی که بادهان صدای حرکت دوچرخه را در می آورند. در کوچه ها و خیابان های شهر، دهات و ییلاقات آن، با سرعت دوچرخه می دویدند و همانند دوچرخه سوار برای عابران بوق می زدند و با این کار خود را سرگرم می کردند.

قزل ایاغ، 660: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، دَسّه بَزه کا  

تعداد: 2 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: ابتدا با قرعه کشی نفر اول بازی مشخص می شود. بازیکنی که نفر دوم شده دو دستش را جلو آورده و کف دو دستش را روی کف دست های بازیکن اول قرار می دهد. با شروع بازی، بازیکن اول، در یک فرصت مناسب و با استفاده از غفلت طرف مقابل، یکی و یا هر دو دستش را از زیر دست های طرف مقابل کشیده و بالافاصله به پشت دست های بازیکن دوم می زند و بازی ادامه می یابد. اگر هنگام زدن، به اصطلاح «پس خورد» یعنی نتوانست به پشت دست حریف بزند و ضربه اش در هوا ناکام ماند، می سوزد و طرف مقابل بازیکن اصلی می شود و بازی به همان ترتیب ادامه می یابد.

قزل ایاغ، 661: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، دنقول کا

نام دیگر بازی: تلنگر کا

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: ابتدا به حکم قرعه، چشم یکی از بازیکنان را می بندند. بعد بازیکنان به صورت یا پیشانی یا گلوی او دنقول یا تلنگر می زنند. اگر بازیکن چشم بسته، بگوید که با انگشت چه کسی زده شده، چشمش باز و آزاد می شود و آن کسی که تلنگرش شناخته شده، باید چشمهایش را ببندد و به جای او بنشیند و از سوی بازیکنان دیگر به نوبت و تلنگر بخورد.

قزل ایاغ، 661: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، دئنه کا       

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: دئنه (شلاق پارچه ای)

محل اجرا: فضای بسته

زمان اجرا: شب های عروسی و حنابندان

نحوه بازی: حاضران در مجلس به وسیلۀ دئنه (شلاق پارچه ای) یک نفر را انتخاب می کنند. چشمان این فرد را می بندند و دئنه را از زیر دو پایشان (که به صورت نیم زانو، نیمه دراز شده، نشسته اند) عبور می دهند و در هر فرصت مناسب به فرد چشم بسته ضربه می زنند. این بازیکن نمی تواند ببیند که چه کسی ضربه ها را می زند، بنابراین برمی گردد که دئنه را بگیرد ولی دئنه از زیر پاهای حاضران رد شده و او با کاویدن با دستهایش، در میان پاها و جستن دئنه، سعی می کند آن را از دست ضارب یا ضاربانش برباید، در همۀ احوال حاضران می گویند: «بورده بورده» یعنی “اینجا به دنبال دئنه نگرد، رفت، رفت”. کسی که دئنه او، ربوده شود، باید به جای فرد نشسته قرار گیرد و بازی همچنان ادامه می یابد.

قزل ایاغ، 662: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، دیواری

نام دیگر بازی: وجه کا

تعداد: حداقل 2 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: تعدادی سکه یا حلبی های کوچک به شکل سکه و یا سرنوشابه

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان سکه یا شبه سکه ها را به دیوار می کوبند، طوری که پس از آن در محل دلخواهی بر روی زمین قرار گیرد. هر یک از بازیکنان سعی می کند، طوری این کار را انجام دهد که سکۀ او با سکه ای که روی زمین افتاده، تنها یک وجب یا کمتر فاصله داشته باشد که در اینصورت آن سکه را تصاحب کرده و به بازیش ادامه می دهد. در غیر اینصورت، بازیکن دیگر به ترتیب به بازی می پردازد.

قزل ایاغ، 662: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، رسن کا      

تعداد: حدوداً 10 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: یک طناب محکم و کلفت

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم می شوند و هر گروه یک طرف طناب را می گیرد. در قسمت وسط این طناب، بر روی زمین خطی می کشند. سپس با دستور شروع بازی ازطرف «ماره» طناب از دو سو کشیده می شود. گروهی که موفق می شود طناب را، کشان کشان از خط وسط به سمت خود بکشاند و عبور دهد، برندۀ بازی است و از بازنده ها سواری می گیرد.

قزل ایاغ، 663: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، زندونی کا

تعداد: دو گروه

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان به شیوۀ «یارگیری» و یا «سلار» به دو گروه تقسیم می شوند. سپس بنا بر قرعه (آفتاب وضو) به دو گروه زندانبان و فراری تقسیم می شوند. سپس یک دایره به اندازه ای که فراری ها در آن جای بگیرند، روی زمین کشیده می شود. گروه اول فرار کرده و خود را در هر جایی که امکان دارد، قایم می کند، افراد گروه زندانبان به جست وجوی آنها می روند، در حالی که یکی از آنها به عنوان زندانبان و مسئول زندان، داخل دایره می ماند تا به موقع زندانیان فراری را تحویل بگیرد. فراری ها داخل کوچه ها، پشت بام ها، بالای درختها، زیرانبارها و … پنهان می شوند. زندانبانان نیز با دقت و بدون ایجاد سروصدا به همه جا سرکشیده و ناغافل با دست به نقطه ای از بدن آنها می زنند. فردی که زده شد، دستگیر می شود و باید به زندان برده شود و تحویل زندانبان گردد. فراری های دیگر در عین حال که سعی می کند زده نشوند، مخفیانه و دور از چشم زندانبان ها به زندان رسیده و با دست به زندانی می زنند. در این موقع زندانی آزاد شده و فرار می کند. تا زمانی که تمام فراری ها دستگیر و تحویل زندان نشده اند، بازی به همین روال ادامه می یابد. در غیر این صورت جای بازیکنان دو گروه عوض می شود .

قزل ایاغ، 664: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، سربپری کا

تعداد: حداقل 10 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان به فاصله های یک تا تو متری از یکدیگر خم شده و دو دست خود را به زانو می گیرند. اولین نفر صف با گذاشتن دو دست بر پشت تک تک خم شده ها، از روی آنها می پرد و خود در انتهای صف قرار می گیرد، سپس نوبت نفر بعدی می رسد و بازی به همین شیوه ادامه می یابد. اگر کسی در هنگام پریدن از روی کسی، موفق به پرش نشود، خود باید به جای فرد خم شده قرار گیرد و فرد خم شده به پریدن از روی دیگران ادامه می دهد.

قزل ایاغ، 665: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، سرسنگ بنه سنگ   

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

زمان اجرا: شب نشینی ها و دیگر مواقع

نحوه بازی: زمانی که در اثر سروصدای زیاد حاضران، صدا به صدا نمی رسد، یکی از حاضران می گوید: «سرسنگ بنه هفت تالوه (ریگ) چپ یا صلب (سرب)» یعنی لب ها بسته شود و کسی حرف نزند ، اگر کسی حرف زد، هفت تا دیگر پر از « … » بخورد ! و پس از آن هیچ کس حرفی نمی زند در حالیکه همگی با خنده های بی صدا و ادا و اصول سعی می کنند دیگران را به حرف زدن وادار کنند.

قزل ایاغ، 666: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، سرملقی کا  

تعداد: یک نفر یا بیشتر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

زمان اجرا: شب های حنابندان، عروسی ها و شب نشینی ها

نحوه بازی: در بین حاضران، افرادی بلند شده و از قسمت طول اتاق شروع به معلق زدن روی زمین می کنند. آنها طول اتاق را معلق زنان می پیمانند و بر می گردند و با این کار موجب شادی و سرگرمی حاضران در مجلس می شوند.

قزل ایاغ، 666: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، سنگ کشتی

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: سنگ

نحوه بازی: یک نفر فرماندۀ بازی می شود و شرایط بازی را اعلام می کند. مثلاً اینکه بازی باید نشسته یا ایستاده صورت بگیرد، محل کاشته شدن سنگ ها کجا باشد، فاصلۀ بازیکنان برای پرتاب چقدر باشد و مقرراتی نظیر اینها. سپس دو یا سه سنگ را در محلی می کارند به طوری که روی هم سوار شوند. بازیکنان مواضع خود را اشغال می کنند و هر کدام با یک سنگ آمادۀ زدن سنگ های کاشته شده می شوند و به فرمان فرمانده، یکی یکی سنگ ها را پرتاب می کنند و با توجه به مهارت و تسلط خود سعی می کنند، سنگ های کاشته شده را بزنند. اگر همه در اولین پرتاب موفق شوند به سنگ های وسط بزنند، همه دوباره به زمین بر می گردند و بازی را دوباره آغاز میکنند. اگر نتوانند سنگ ها را بزنند، نفر اولی که سنگ ها را زده آنها را بر می دارد. اگر تعدادی سنگ باقی بماند بازی ادامه پیدا می کند، تا به همین ترتیب افراد سنگ ها را ببرند. وقتی همه سنگهای روی زمین تمام شد، بازی پایان می پذیرد.

قزل ایاغ، 667: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، سیت کا      

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: دئنه (شلاق پارچه ای)

محل اجرا: فضای بسته

گروه سنی: بزرگسالان

زمان اجرا: شب نشینی ها، شب های حنابندان و عروسی ها

نحوه بازی: از میان حاضران در مجلس یک نفر “ماره” در حالیکه دئنه را در دست دارد، یک عدد سنگ و یا یک حبه قند و یا یک قوطی کبریت را در میان کف دست خود قرار داده و به نوبت آن دست را داخل یقۀ پیراهن حاضران می کند و وانمود می کند که آن را آنجا قرار داده است. سپس با دئنه به یکی از حاضران ضربه ای می زند و می پرسد: “سیت نزد چه کسی است ؟” اگر سیت نزد او نباشد، فردی را که احتمال می دهد نزد اوست نشان می دهد. با ضربۀ دئنه ماره، معلوم می شود که آن فرد هم اشتباه گفته است و او هم دیگری را نشان می دهد. بازی به همین روال ادامه می یابد تا مشخص شود سیت نزد چه کسی است. فردی که پاسخ درست داده است جای ماره را می گیرد و بازی دوباره ادامه می یابد.

قزل ایاغ، 667: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، سی دره سی چال دره

نام دیگر بازی: کل بازی

تعداد: 2 نفر

جنس: عمدتاً دختران و زنان

اشیاء: یک شی کوچک

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: یکی از دو بازیکن شیئی را برداشته و در میان دست می گیرد. سپس دستهایش را به پشت می برد و شی را در دو دست جابه جا می کند. بعد هر دو مشت را جلو آورده و می گوید: «سی دره … ؟» یعنی در بالاهست، در چالۀ بالایی هست، برادر آقای من! در کدامین چاله هست؟ بازیکن مقابل باید بگوید آن شی  در کدام مشت او قرار دارد. اگر جواب در درست بدهد، بازی را او در دست می گیرد.

قزل ایاغ، 668: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، شاه وزیر کا

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: یک عدد کبریت، یک عدد «دئنه»

محل اجرا: فضای بسته

زمان اجرا: شب های عروسی و شب های حنابندان

نحوه بازی: ابتدا هر بازیکن به نوبت کبریت را به هوا می اندازد. اگر کبریت در بازگشت به زمین روی ضلع های کوچک قرار بگیرد، آن بازیکن شاه می شود. به همین ترتیب وزیر را هم انتخاب می کنند و این در حالی است که کبریت روی ضلع بزرگ قرار بگیرد. سپس پارچه یا لنگ یا حوله ای را برداشته و به شکل گیسو بافته و با یک بار تازدن آن را به شکل شلاق (دئنه) در می آورند. شاه پس از گذاشتن کلاه و بستن پارچه و گذاشتن سبیل مصنوعی بزرگ و وزیر با هیأت وزرا در کنار شاه بر دو صندلی یا دو متکا یا در یک بلندی و در میان اتاق قرار می گیرند. حاضران سعی می کنند عمل غیر عادی و خارج از نزاکت جلسه انجام ندهند. مثلاً نخندند، پاهایشان را دراز نکنند و سرفه های بیخود به عنوان تمسخر و دست انداختن شاه و وزیرش نکنند. کسانی هم می کنند که دیگران را با ادا و اصول و شکلک در آوردن مخفیانه و دور از چشم شاه و وزیر، بخندانند و مجبور به عمل خلافی نمایند. در این صورت کسی به وزیر می گوید که نگاه کن فلانی چه می کند و وزیر به شاه عرض می کند و شاه دستور تنبیه می دهد. تنبیه هایی مانند عرعر کردن برای خندۀ حاضران و یا انواع تنبیه هایی که موجبات نشاط و شادی و هیجان حاضران در مجلس را فراهم کند. محکوم شدن به چند ضربۀ دئنه نیز از تنبیهات معمول است.

قزل ایاغ، 668: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، شر پلنگ کا

تعداد: حداکثر 10 نفر و زوج (در هر گروه)

جنس: هر دو

اشیاء: چوکلی (چوب نازکی به اندازۀ یک انگشت) یا ته له (از شکسته های کوزه های گلی به اندازۀ تقریباً کف دست و یا کوچکتر)

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: ابتدا به شیوۀ «سلار» یارگیری انجام می شود، سپس سرگروه ها (ماره) به وسط میدان آمده و هر کدام گروه خود را در یک ردیف قرار می دهند. هر بازیکن، روبه روی بازیکن مقابل خود می ایستد. هر دو نفر با انگشت هایشان جلوی چشم های بازیکن مقابل خود را می گیرند، به طوری که هیچ کس نتواند ببیند در بیرون چه می گذرد. میدان بازی به صورت دایرۀ بزرگی به شعاع 10 – 20 متر خط کشی شده و چند نقطه از آن نامگذاری می شود. مانند شیررِه، … آنگاه ماره ها ته له یا چوب کوچک (چوکلی) را در حالیکه بازیکنان چشمهای همدیگر را با دست بسته اند، به سمت قسمت مثلاً شیرره و یا … ، می اندازند. بعد بازیکنان چشم ها را بازی می کنند و ماره ها می گویند: «شیرره» یعنی ته له یا چوکلی به محوطه شیرره یا … انداخته شده است. آنگاه بازیکنان به سرعت به آنجا می دوند و ضمن آنکه سعی می کنند آن را پیدا کنند، مواظب هستند تا بازیکنان مقابل متوجه یافتن آن نشوند، چون اگر آنها متوجه شوند که بازیکن رقیب آن را یافته است به او حمله ورشده و به هر ترتیبی که شده ته له را از او می گیرند. کسانی که می خواهند از حملات و کشمکش ها در امان بمانند وقتی ته له را یافتند، آن را لای انگشتان پاهایشان قایم کرده و در حال راه رفتن از آن جا دور می شوند و زمانی که خطر حمله «دیگران هنوز در حال جستجویند» بر طرف شد، با سرعت به نزد مارۀ خود آمده ته له را به او می دهند و بازی به همین روال ادامه می یابد هر گروه که تعداد بیشتری از ته له ها را از جهات مختلف به نزد ماره اش بیاورد، برنده است و بازنده ها در طول یا دور میدان بازی به گروه برنده سواری می دهند.

قزل ایاغ، 669: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، طوقه کا      

تعداد: یک نفر یا بیشتر

جنس: هر دو

اشیاء: رینگ دوچرخه

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: کودکان، رینگ دوچرخه را روی زمین به حرکت در آورده و با یک دست آن را به جلو هل می دهند و خود همراه آن می دوند. در حالیکه سعی می کنند با ضربه های مداوم انگشت های دست به سرعت این رینگ خالی بیفزایند و با دهان ادای صدای موتور ماشین و بوق زدن آن را در آوردند. بعضی از کودکان به جای طوقه، از لاستیک مستعمل دوچرخه یا اتومبیل استفاده می کنند.

قزل ایاغ، 670: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، فرفره کا     

تعداد: یک نفر

جنس: هر دو

اشیاء: فرفره

گروه سنی: کودکان

محل اجرا: کوچه ها و یا در حیاط خانه ها

نحوه بازی: کودکان، تکه چوب کوچکی را (به اندازه طول انگشت وسط) تراشیده و وسط آن را به اندازه 2 – 3 سانتیمتر می تراشند و بعد 2 – 3 چوبک تخت به اندازۀ نصف تکه چوب اول، تهیه و آنها را از محل خراشیدگی با نخ به هم می بندند. سپس نخ محکم و تقریباً کلفتی را به دور این محل می پیچانند و آنقدر این کار را ادامه می دهند تا تمامی آن نخ به جزء حدود نیم متر آن، به دور فرفره پیچانده شود. بعد فرفره را به زمین پرت کرده و همزمان نخ را با سرعت و با شدت به طرف خود می کشند، طوری که فرفره با باز شدن، سریع نخ، به چرخش در آید.

قزل ایاغ، 671: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، قاب کا

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: استخوان داخل مفاصل گوسفندها و گاوها

گروه سنی: کودکان

محل اجرا: میادین بازی

نحوه بازی: این بازی مانند بازی اغوزکا است، اما به جای گردو از استخوان استفاده می کنند. کودکان گالش ها و چوپانان این استخوان ها را جمع آوری و سال ها آنها را نگهداری می کنند. همه ساله وقتی رمه ها، در سفرهای ییلاقی، عازم مناطق کوهستانی می شوند، کودکان آنها را از خانه ها و جایی که آنها را مخفی کرده اند، بیرون آورده و در میادین بازی از آنها استفاده می کنند، به این صورت که یک نفر فرماندۀ بازی می شود و شرایط بازی را اعلام می کند. مثلاً اینکه بازی باید نشسته یا ایستاده صورت گیرد و … . سپس دو یا سه استخوان را در محلی می کارند به طوری که بر روی هم سوار شوند. بازیکنان مواضع خود را اشغال می کنند و هر کدام با یک استخوان آمادۀ زدن استخوان های کاشته شده می شوند و به فرمان فرمانده یکی یکی استخوان ها را پرتاب می کنند و با توجه به مهارت و تسلط خود سعی می کنند استخوان های کاشته شده را بزنند. اگر همه در اولین پرتاب موفق شوند به استخوان های وسط زمین بزنند، همه دوباره به زمین بر میگردند و بازی از نو آغاز می شود. اگر نتوانند استخوان ها را بزنند نفر اولی که استخوان ها را زده آنها را بر می دارد. اگر تعدادی استخوان باقی ماند بازی ادامه پیدا می کند تا به همین ترتیب افراد تمام استخوان ها را ببرند تا تمام شود و بازی پایان پذیرد.

قزل ایاغ، 671: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، کَت داشته کا

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

گروه سنی: کودکان

محل اجرا: فضای باز

زمان اجرا: هنگام بارش باران

نحوه بازی: در مدرسه و یا در کوچه، وقتی هوا بارانی می شود، کودکان خودشان را به دیواری (کت) که در زیر سرپناه آن از بارش باران مصون بمانند، می رسانند و پشتشان را به دیوار می چسبانند. در همین موقع بچه های دیگر نیز با سرعت به سمت دیوار می دوند تا برای خود جایی دست و پا کنند. آنهایی که دیرتر به دیوار می رسند سعی می کنند میان بچه ها خود را جا داده و به دیوار تکیه دهند، ولی دیگران با فشار شانه ها، مانع از این کارشان می شوند. تلاش کسانی که در خارج از صف قرار گرفته اند برای وارد شدن به درون صف بچه ها و بیرون انداختن آنها به کمک شانه ها و ممانعت کنار دیواری ها موجب شادی و نشاط کودکان می گردد.

قزل ایاغ، 671: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، کش کا      

تعداد: 4 نفر در دو گروه

جنس: دختران

اشیاء: یک تکه کش به طول حدوداً 4 متر که دو سر آن به هم گره زده شده است.

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: ابتدا بازیکنان به دو گروه 2 نفری تقسیم می شوند. سپس یک نفر از یک گروه در فاصلۀ چهار متری یک بازیکن گروه دیگر قرار می گیرد. هر کدام دو پای خود را وارد کش می کنند، به طوریکه کش به صورت کشیده در پشت پای آنها (بالای مچ ها) قرار بگیرد. هم اکنون کش به صورت دو خط موازی در آمده است. سایر بازیکنان باید به ترتیب در کنار این دو رشته کش قرار گرفته و بپرند. به این ترتیب که اول یک پای آنها در خارج کش و یک پای دیگر در داخل آن دو رشته قرار گیرد و بعد بپرند. بار دوم آن پایی که در خارج کش بود در داخل کش ها و آن پایی که داخل کش ها قرار داشت در خارج (آن طرف کش) قرار گیرد و در مرحلۀ سوم طوری بپرند که هر دو پا در موقع فرود آمدن به زمین، کاملاً در خارج از کش ها قرار گیرد. نفردوم نیز همین کار را انجام می دهد. بعد نفر اول می آید به یک سرکش، به جای آن کسی که پاهایش را به کش چسبانده می ایستد و اولین کار را انجام می دهد. بعد نفر دوم به جای آن کسی که در آن سرکش ایستاده، می ایستد و او این کار را انجام می دهد. اگر کسی پاهایش در هنگام انجام این حرکات به کش بخورد می سوزد و یارش باید دوبار بازی کند. اگر هر دو بار را به خوبی انجام دهد او «نو» می شود و به بازی بر می گردد و گرنه دیگر یار سوخته اش به وسط بازی بر نمی گردد. در مرحلۀ دوم این بازی، کش را در دو سر بازی، به نقطه بالاتر می آورند (از نو) و بازیکنان باید همان حرکات را انجام دهد، در مرحلۀ سوم کش را به کمرشان می چسبانند و در ارتفاع تا کمر دو بازیکن دو طرف کش، باید حرکات پریدن و رد شدن انجام گیرد، بعد در مرحلۀ بعدی کش را به گردنشان می چسبانند ارتفاع پریدن را بالاتر می برند. بر هر حال چون پریدن از روی کش از ارتفاع کمر به بالا، مشکل است، بازیکنان یک طرف کش را (یکی از کش های موازی به هم را) با یک دست به پایین آورده و حرکات را انجام می دهند.

قزل ایاغ، 674: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، کلک تراش          

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: دینه یا دئنه (شالی که در هم پیچیده و محکم باشد)

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: دینه را به حالت عمودی، طوری که شل نشده و خم نشود نگه می دارند. بازیکنان به ترتیب، اولی قسمت بالای آن را، دومی کمی پایین تر از آن را، سومی کمی پایین تر و به همین ترتیب تا انتهای دینه را می گیرند. بازیکنی که هنگام گرفتن دینه، باعث شُل و یا کج شدن آن می گردد. بازی را شروع می کند. یعنی چشم او را با لنگ یا حوله یا پارچه ای بسته و کنارش مجمعه ای مسی قرار می دهند. بازیکنان یک یک از کنار مجمعه عبور کرده ضربه ای به این نفر چشم بسته می زنند و صدایی از دهانشان خارج می کنند. بازیکن چشم بسته با توجه به جهت صدا، دینه را به طرف افراد پرتاب می کند. خوردن دینه به زمین و یا به داخل مجمعه موجب خندۀ حضار می گردد. فردی که هدف دینه قرار گیرد، چشم هایش را می بندند و این بار او دینه به دست ضارب های جدید را هدف گیری می کند. در تمام مدت بازی کسانی که حضور دارند، به فرد چشم بسته و دینه به دست می گویند: اسّه کلک تراش مخبر کتک باش (استاد خرّاط، مواظب و با خبر باش که کتک نخوری).

قزل ایاغ، 676: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، کلنگ کا

تعداد: 2 – 10 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: چوب هایی به طول حدوداً نیم متر (کلنگ)

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: زمین بازی برای کلنگ کا باید جایی خیس و کاملاً گلی باشد تا کلنگ ها که با پرتاب از سوی بازیکنان به داخل این محوطۀ گلی فرستاه می شوند، در گل طوری فرو بروند که به صورت کاشته شده قرار بگیرند. کلنگ ها دارای نوک هایی تیز شده هستند و بازیکنان با داشتن چند کلنگ در کنار این محوطه قرار می گیرند و طوری کلنگ ها را وارد چالۀ گلی می کنند که کلنگ محکم بایستد. بازیکن ها سعی می کنند کلنگ هایشان را با فشار و قدرت به کلنگ های کاشته شده بزنند، تا ضمن واژگون کردن کلنگ دیگران، کلنگ خود آنها، سرپا ایستاده بماند. کلنگ های واژگون شده متعلق به ضربه زنندۀ پیروز است.

قزل ایاغ، 676: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، کله کا

تعداد: بیش از 10 نفر در هر گروه

جنس: هر دو

اشیاء: تعدادی سنگ

محل اجرا: حیاط تکایا، مساجد و یا میدانگاهی ییلاقات

نحوه بازی: بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم می شوند و در فاصلۀ 20 متری یکدیگر قرار می گیرند و «کل» های خود را می کارند. «کل» از لاشۀ تخته سنگ ها است که در اصطلاح محلی به آن «لات سنگ» یعنی سنگ به درد نخور و شکننده می گویند. بازیکنان با یک تخته سنگ که در اصطلاح محلی به آن «کل دست» می گویند. در کنار کل های خود که به ردیف بر روی زمین کاشته اند، قرار می گیرند. افراد هر گروه، کل های یکدیگر را نشانه گیری می کنند و به نوبت این هدف گیری را ادامه می دهند. گروهی که کل های آنها زودتر واژگون گردد. بازنده است و باید از محل کل های ردیف خود تا محل کل های بازیکنان برنده به آنها سواری دهد.

قزل ایاغ، 676: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، کورمینا ملک مینا    

تعداد: 2 نفر

جنس: دختران و زنان

محل اجرا: خانه، کومه و هر جایی که بازی در آنجا انجام می گیرد.

نحوه بازی: یکی از بازیکنان نام شی، یا کسی را در ذهن خود انتخاب می کند و از بازیکن مقابل می پرسد: “کورمینا ملک مینا مه بنما، ته ره بنما”. بازیکن مقابل می گوید چی بنما؟ فردی که سوال می کند می گوید: “مره بنما اتّه اغوز” (گردو) بازیکن مقابل باید در محوطه ای که بازی در آنجا انجام می گیرد، آن گردو را پیدا می کند، البته با حرکت چشم و جست و جوازدور.

قزل ایاغ، 677: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، کیّوبه

تعداد: حدوداً 10 نفر در هر گروه

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: به شیوۀ «سلار» یارگیری دو گروه انجام می شود و انتخاب اولین گروه شروع کننده به روش «آفتاب وضو» یا «شیر یا خط» انجام می گیرد. همۀ افراد گروه بازنده به جز یک نفر (ماره) به وسط میدان بازی آمده و حلقه وار دست در گردن یکدیگر می اندازند. گروه دیگر در بیرون دایره و در فاصلۀ حدود یک متری از آن قرار می گیرند و سرگروه (ماره) به دورشان میگردد تا بازیکنان گروه دیگر نتوانند از غفلت او استفاده کرده از دایره بگذرند و بر دوش حلقه زنندگان سوار شوند. اگر ماره فردی که می خواهد سوار یکی از بازیکنان داخل دایره گردد را با پا بزند، بازی عوض می شود. در نوع دیگر این بازی، زمانی افراد دو گروه عوض می شوند که همۀ افراد گروه اول در فرصت های مختلف باگیج کردن ماره موفق به سوار شدن بر دوش اعضای این دایره گردند.

قزل ایاغ، 677: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، گره کا       

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: یک طناب نازک و کوتاه یا نخ کلفت

محل اجرا: حیاط خانه ها، داخل اتاق ها و یا در میدانگاهی آبادی ها

نحوه بازی: فردی به طناب یا نخ گره ای می زند و دیگران باید آن گره را که ظاهراً باز کردنش راحت به نظر می آید، باز کنند. افراد به هنگام باز کردن گره متوجه می شوند که این کار ساده نیست و نمی توانند گره را باز کنند. در این موقع با خندۀ حاضران روبه رو می شوند. همچنین کسانی با پیچاندن نخ یا تسبیح یا دستمال به دور انگشتان و گره زدن به آن، دیگران را دعوت به بازکردن آن گره ها می کنند. کسانی که موفق به باز کردن آن نشوند با خنده و شادی حاضران در مجلس مواجه می گردند.

قزل ایاغ، 679: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، گو خوامه    

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

اشیاء: یک عدد کلاه

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: در میان حاضران، ناگهان یک نفر کلاه از سر دیگری بر می دارد و به هوا می اندازد دیگران آن را گرفته و به هم پاس می دهند و می گویند: گو خوامه … یعنی گاو می خواهم. فردی که کلاه متعلق به اوست سعی می کند آن را در هوا بگیرد. اگر موفق به این کار شد، کلاه بازیکنی را که هنگام پاس دادن نتوانسته، کلاه را بگیرد، به هوا پرتاب می کنند و بازی به همین روال ادامه می یابد.

قزل ایاغ، 680: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، گوکا 

تعداد: 2 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: گیاه سرخس

گروه سنی: کودکام

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: کودکانی که گیاه چماز (سرخس) در اطراف محل زندگیشان می روید، این بازی را انجام می دهند. هر یک از بازیکنان یکی از ساقه های گیاه را که به صورت گیره یا انبر سرکج در آمده از بالا می گیرند و آنها را در محل گیره مانند شان به هم قلاب کرده و به عقب می کشند. هر کدام از این ساقه ها که از محل گیره مانندش بشکند، بازیکنی که آن را در دست دارد به عقب پرتاب شده و بازنده می شود.

قزل ایاغ، 680: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، لیس برلیس          

تعداد: حدوداً 10 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: 2 – 4 عدد تشک نوشابه یا سکه (به تعداد بازیکنان)

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: هر کدام از بازیکنان 2- 3 تا از سر نوشابه ها یا سکه ها را روی هم می چینند. آنگاه پس از آفتاب وضو یا شیر یا خط همگی از فاصلۀ چند متری با یک سکه یا شبه سکه آنها را نشانه گیری می کنند، طوریکه سکۀ آنها در کنار سکه های چیده شده قرار گیرد. هرگاه سکۀ انداخته شده با سکه های چیده شده کمتر از یک وجب فاصله داشته باشد. صاحب آن شروع کننده بازی است و دیگران به ترتیب فاصلۀ سکه هایشان با سکه های انباشته شده، نوبت بازی را به دست می آورند. در این مرحله از بازی بازیکنان به نوبت سکه هایشان را به سکه های چیده شده می کوبند، به طوریکه سکه ها برگردانده شده و از این رو به آن رو برگردند. هر تعداد سکه ای که به این صورت در آید متعلق به زنندۀ سکه است و اگر بازیکن نتواند این کار را انجام بدهد، نوبت به دیگری می رسد.

قزل ایاغ، 681: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، مرغنه جنگی

تعداد: 2 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: تخم مرغ های رنگ شده یا رنگ نشده

محل اجرا: فضای بسته

زمان اجرا: ایام عید

گروه سنی: کودکان و جوانان

نحوه بازی: ابتدا تخم مرغ را از سر و ته به دندانها یا پیشانی می زنند تا متوجه محکمی آن گردند و درهمان حال میگویند «سره سره» (جدال با تخم مرغها و ضربه زدن از نقطه باریک آنها) یا «تهه تهه» (زدن تخم مرغ ها از قسمت ته آنها) برای آنکه معلوم شود چه کسی باید بنشیند و چه کسی باید بزند. قرعه کشی با تخم مرغ به این ترتیب انجام می شود یکی از دو بازیکن تخم مرغ داخل دستش را طوری در میان مشت می گیرد که فقط قسمتی از آن پیدا باشد و طرف مقابل باید بگوید این کدام قسمت تخم مرغ است. اگر درست بگوید او باید بزند یعنی طرف مقابل باید بنشیندو او با تخم مرغ خود، تخم مرغ طرف مقابل را از بالا بزند. اگر در بازی سر تخم مرغ هنگام ضربه زدن از محل ضربه خوردن بشکند، متعلق به طرف مقابل می شود. در بازی «سرسره سره تهه سره وره» باید همۀ قسمت های تخم مرغ (سر، ته و پهلو) شکسته شود تا متعلق به حریف گردد.

قزل ایاغ، 682: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، ممد چاله

تعداد: 2 یا چند نفر

جنس: هر دو

اشیاء: ساقه های نرم بوته های تمشک

گروه سنی: کودکان

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: کودکان ساقه های بوتۀ تمشک را می برند. سپس پوست این گیاه را از محل ساقه های جداشده، می کنند. بعد قسمتی از ساقه ها را که نرم و قابل خوردن است داخل چاله ای (به اندازه گنجایش) می ریزند و روی آن را با برگ درختان می پوشانند. البته قبل از گذاردن این ساقه های پوست کنده، مقداری علف داخل چاله ریخته و کف آن را می پوشانند. پس از آنکه روی ساقه ها نیز علف گذارده شد، روی آن را از گل های اطراف چاله ریخته و کف آن را می پوشانند. پس از آنکه روی ساقه ها نیز علف گذارده شد، روی آن را از گلهای اطرف چاله می پوشانند، آنگاه هر کدام با در دست داشتن چوبی نازک (شیش) بر بالای این چاله نشسته و با چوب بر سر چاله می زنند و می گویند : “ممد چاله ، دله به دله ، لته کچه” …

قزل ایاغ، 683: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، مه قلی مه قو        

تعداد: حداقل 2 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: بازیکنان دور هم می نشینند. هر کدام از آنان، دستهایشان را به صورت وجب باز کرده و بصورت عمودی و در امتداد هم روی قرار میدهند و به این ترتیب ستونی عمودی درست می کنند. سپس ماره (داوربازی) با دستش به یکی از وجب ها اشاره کرده و می گوید: «این تا» (این یکی) سپس می گوید «اونتا» (آن یکی) با این اشاره آن دست به کنار می رود و وجب های عمود شده بر روی هم که زیرشان خالی شده به پایین می آیند و روی دست پایین تر می نشینند. بازی به همین روال ادامه می یابد. تا در انتها زیر پایش کاملاً خالی شده و دیگر تنهاست، روی زمین قرار می گیرد و بازنده می شود. بازیکنان برنده چشم بازنده را می بندند و با دو انگشت به صورت یا پیشانی بازنده تلنگر می زنند. اگر بازنده بگوید که فرد زننده به کمک چه انگشت هایی به او تلنگر زده، آزاد می شود. مثلاً بگوید تلنگری که زده شد با انگشت سبابه یا انگشت کوچک و … زده شده است.

قزل ایاغ، 683: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، نعش         

تعداد: گروهی

جنس: هر دو

محل اجرا: داخل اتاق

زمان اجرا: شب های عروسی و حنابندان

نحوه بازی: حاضرا ن در مجالس که مدعوین این شبها هستند، دور هم در اتاق می نشینند. سپس یک نفر از جایش بلند می شود و در وسط اتاق و به رو دراز می کشد و یک پایش را روی پای دیگر قرار می دهد و دو دستش را زیر سرش می گذارد. آنگاه کسی که باید نعش را بلند کند، بر می خیزد و در وسط اتاق، بالای سرنعش می ایستد و با دو دست کمر او را گرفته، او را از زمین می کند. آنگاه او را به روی سینه اش آورده و از بالای سر و شانه اش گذرانده و در هوا رهایش می کند.

قزل ایاغ، 684: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، نگّه بازی

نام دیگر بازی: گردو بازی

تعداد: بیش از 2 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: تعدادی گردو

گروه سنی: کودکان و نوجوانان 7 – 17 سال

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: چهار گردو را مثل ستونی روی هم می گذارند و اولین نفر از فاصلۀ یک متری با یک گردو به طرف آنها هدف گیری می کند. اگر گردو به ستون گردوها خورد و همه آنها بر زمین افتادند او هر چهار گردو را برده است و اگر نتواند آنها را بزند، او باید چهار گردو به حریف خود بدهد.

قزل ایاغ، 684: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، وجه کا

تعداد: 2 – 10 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: تعدادی سکه یا سرنوشابه

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان از مسافت چند متری، سکه هایشان را به نوبت روی زمین می اندازند. هر کدام از آنها که سکه اش در فاصلۀ کمتر از یک وجه (وجب) در کنار سکه دیگر قرار گیرد، برندۀ آن سکه می گردد. در روستاها به جای این سکه ها از تشک نوشابه استفاده می کنند.

قزل ایاغ، 684: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، وسط دعی کا

نام دیگر بازی: کوخوامه کا

تعداد: 6 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: زمینی که مساحت آن با توافق طرفین (بازیکنان) تعیین می شود.

نحوه بازی: ابتدا یک نفر با قرعه کشی به عنوان گرگ انتخاب می شود. به محض مشخص شدن گرگ، دیگران گریخته و در میدان بازی پخش می شوند. گرگ به هر بازیکنی که برسد باید بگوید “ایست” و او باید همان جا بایستد و تکان نخورد. به همین ترتیب گرگ به سراغ دیگران می رود تا آنها را وادار به توقف و ایستادن نماید. بازیکنانی که در حال فرار هستند اگر به افرادی که متوقف شده اند، برسند و با دست به آنها بزنند، آنها دوباره آزاد شده و به فرار و بازی ادامه می دهند. اگر گرگ تمام بازیکنان را به ایست دعوت کند، خود از گرگ بودن رهایی می یابد و بازی با گرگ دیگری شروع می شود.

قزل ایاغ، 685: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، هس هس کا

تعداد: 2 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: دو نفر در مقابل هم می نشینند. یکی از آنها دو زانو را بالا برده، کف دو پایش را به زمین می چسباند. دومی هم دو زانویش را به هم چسبانده و دو پا را به زمین مماس می کند. آنگاه زانوهایش را که به هم چسبیده از بین دو زانوی طرف مقابل عبور می دهد و کف دو پایش را به زمین می چسباند. دومی روی پنجه های پایش می نشیند و اولی هم روی پنجه های پای نفر دوم. سپس هر کدام دست طرف مقابل خود را می گیرد و در حالی که روی پنجه های دیگری  نشسته، او را به سمت خود می کشد و همانند الاکلنگ عمل می کنند. با سرعت گرفتن این الاکلنگ بازی با هیجان و نشاط و خنده ادامه می یابد.

قزل ایاغ، 685: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، هفت پرکا

تعداد: 2 – 8 نفر

جنس: هر دو

اشیاء: 14 – 24 عدد سنگ به اندازۀ تیله

محل اجرا: فضای بسته

نحوه بازی: بازیکنان در کنار هم به صف روی زمین می نشینند. نفر اول تمام سنگ ها را داخل کف دو دستش می گذارد. آنگاه همه را تا نیم متر به هوا انداخته و بعد یک دستش را برگردانده و سعی می کند تعداد بیشتری از سنگ ها را با پشت دست بگیرد. سپس از بازیکنان کناری اش می پرسد: «خه ریگ کدوم؟» بازیکن بغل دستی اش یکی از پاره سنگ ها را نشان می دهد و می گوید «این!» حالا بازیکن باید ریگ هایی را که در پشت دستش قرار دارد به روی زمین بیندازد، ولی مواظب باشد که سنگ «خه ریگ» بیفتد. بعد که سنگ ها ریخت و درکنار بقیه سنگها ( 24 سنگ) قرار گرفت، باید «خه ریگ» را همان طوری که در پشت دست دارد، حفظ کرده و با انگشت سبابه و انگشت شست تمام ریگ ها را بردارد و در کناری بگذارد. هر گاه ضمن این کار، ریگی به ریگ دیگر بخورد و موجب تکان خوردنش شود، بازیکن بازی را رها کرده و تعداد سنگ هایی را که برداشته و کنار گذاشته، می شمرد. سپس بازیکن کناری اش بازی را به همین ترتیب ادامه می دهد. در آخر هر کدام از بازیکنان که سنگ های بیشتری به دست آورده باشد بازنده را وادارمی کند تا لبانش را بسته و لپ هایش را باد کند، طوری که دو طرف دهانش پف کرده و پر از باد شود. آنگاه برنده ها به تعداد سنگ هایشان با تلنگر زدن به گونه های بازنده ها او را جریمه میکنند.

قزل ایاغ، 685: 1379

مازنی، آمل، بازی ها، هفت سنگ  

تعداد: 5 نفر یا بیشتر (در هر گروه)

جنس: هردو

اشیاء: 7 عدد سنگ، یک توپ محکم

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان به دو گروه تقسیم می شوند و 7 سنگ را روی هم در وسط میدان بازی قرار می دهند. دو گروه در فاصلۀ حدود 10 متری 7 سنگ قرار گرفته و به نوبت آن را با توپ نشانه گیری می کنند. ابتدا یک نفر از گروه اول و سپس یک نفر از گروه دوم، 7 سنگ را با توپ نشانه گیری می کند. بازیکنی که بتواند 7 سنگ را بیندازد گروه متعلق به او شروع کنندۀ بازی خواهد بود. بازیکنان شروع کننده در فاصلۀ 10 متری ایستاده و خطی در مقابل خود روی زمین می کشند تا موقع هدف گیری 7 سنگ به وسیلۀ توپ، از آن جلوتر نروند. بازیکنان گروه دیگر در اطراف 7 سنگ جمع شده و منتظر می مانند. یک بازیکن از گروه اول توپ را به سمت 7 سنگ می اندازد اگر سنگ ها نریخت، او می سوزد (خارج می شود) و نوبت دیگری می شود. اگر سنگ ها بر زمین بریزد. بلافاصله تمام افراد گروه اول در میدان بازی پخش می شوند و گروه دوم توپ را برداشته، سعی می کند با زدن آن به بدن افراد دستۀ اول آنها را بسوزاند و از بازی خارج کند. گروه اول در حین فرار سعی می کند از فرصت استفاده نموده و سنگ ها را مجدداً روی هم بچیند، آنگاه افراد آن می گویند: «هفت سنگ، یعنی 7 سنگ مجدداً چیده شده و بازی تکرار می شود. اگر دستۀ دوم، دستۀ اول را بسوزاند یعنی تک تک افراد آن را از بازی خارج کند نوبت به آنها می رسد و جای دو گروه عوض می شود.

قزل ایاغ، 686: 1379