فارس، کرمان، صنایع دستی

فارس، کرمان، صنایع دستی، بافته ها

ایرانیان به شال بسیار علاقه مند بودند. در کرمان شال ها از کرک بز تهیه می شد. همچنین از شال، قبا یا خلعت برای مردان و تنبان و نیمه تنه برای زنان دوخته می شد. نوعی شال به نام سلسله در کرمان بافته می شد که دارای رنگ ساده ای بود و روی آن رو دوزی می شد.

طالب زاده، 360: 1387

فارس، کرمان، صنایع دستی، پارچه بافی

در زمان شاه عباس دستگاه های نساجی در یزد و کرمان معروف بودند. یکی از پارچه های منسوب به دوره صفوی که دارای تاریخ و نام طراح و بافنده آن میرنظام است که مدت ها روپوش مرقد حضرت رضا (ع) در مشهد بود.

شاکری راد، تجویدی، 195: 1386

فارس، کرمان، صنایع دستی، پارچه بافی

مارکوپولو سیاح معروف که در قرن یازدهم هجری (هفدم میلادی) از ایران دیدن می کرد، یادآور می شود که در شهرهای ایران با بازرگانان و صنعت گران بسیاری ملاقات داشته است که زندگی آن ها از طریق بافتن پارچه های زربفت رنگارنگ اداره می شد. او که از کرمان دیدن کرده است، می گوید زنان و دختران این شهر با نخ ابریشم صورت حیوانات، پرندگان، درختان، گل ها و دیگر اشیاء را با نهایت مهارت گلدوزی (بقه دوزی) می کنند.

طالب پور، 360: 1387

فارس، کرمان، صنایع دستی، ترمه بافی

نوعی پارچه جهت لباس های فاخر، که از پشم لطیف با طرح های تزئینی گوناگون (بته خرقه ای، بته جقه، راه راه، شاخ گوزنی، درهم، امیری) می بافند. در مواردی نیز از ابریشم و نخ نیز بافته می شود. نوع معروف و ممتاز آن در کشمیر تهیه می شد. در کرمان هم نوع متوسط آن را می بافتند. در حال حاضر نیز در شهرهای یزد و کرمان پارچه ترمه بافته می شود.

ریاضی، 39- 38: 1375

فارس، کرمان، صنایع دستی، ترمه بافی/ امیری

ترمه نوع متوسطی است که معمولاً در کرمان بافته می شود.

ریاضی، 22: 1375

فارس، کرمان، صنایع دستی، خاتم سازی

یک قاب آیینه خاتم نیز وجود دارد که در سال 1124 ه.ق درکرمان ساخته شده و جزء مجموعه موزه شخصی مرحوم امین الصنایع است

طهوری، 19: 1365

فارس، کرمان، صنایع دستی، سفال

در بازار الله بیک اصفهان در زمان شاه عباس دورۀ صفوی، چینی آلات کرمان و مشهد به فروش می رسد. مصنوعات چینی این دو شهر چنان ظریف است که می تواند چون چینی آلات ژاپن و چین جلوه نماید. زیرا ماده درونی آن ها از مینا است و نیز اظهار می شود که هلندی ها چینی های ایران را مخلوط مصنوعات چین کرده و با چینی آلات اصیل چینی به بازار اروپا عرضه می دارند.

کیان، 507: 1387

فارس، کرمان، صنایع دستی، سفالگری

رافائل دومانس در سال 1071 ه.ق اعلام داشت که میان سفالینه های کرمان با چینی های چین تفاوت قابل مشخص وجود ندارد. از این رو تعیین اینکه چه میزان از ساخته های آبی و سفید ایران به بازارهای اروپا راه یافت، به آسانی امکان پذیر نیست، چرا که سهم عمده ای از آن تحت لوای ظروف خاور دور ارسال می شد. ظاهراً اصطلاح «طراحی ایرانی» مضبوط در دفاتر کمپانی شرقی هلند به استناد شکل ظروف بوده و نه مرکز ساخت آن.

کیان، 508: 1387

فارس، کرمان، صنایع دستی، سفالگری، سفال آبی و سفید

در دورۀ صفویه این ظروف در کارگاه های سفالگری کرمان، مشهد، یزد، اصفهان و نیشابور تولید و برای صدور به کشورهای اروپایی و آفریقای شرقی عرضی می شد.

کیان، 510: 1387

فارس، کرمان، صنایع دستی، فرش بافی

قالی کرمان که شهرت جهانی یافته است چو شاه عباسی، افشان، ترنجی، خوشه برگ فرنگ، درختی، بته، شکارگاه، قاب قرآنی و چهره بافی شناخته می شوند. طراحی فرش در قالی های کرمان رواج بسیار داشته و طراحان معروف در این شهر وجود داشته اند که هر یک طرح و نقش خاصی را ابداع کرده بودند و حتی در گذشته برخی از شرکت های خارجی در این شهر کارخانه های قالی بافی دایر کرده بودند و در طرح و نقش آن نیز اصطلاحاً قالی کف ساده متداول شد که زمینه برخی از فرش ها بدون نقش و ساده بافته می شد. یعنی برخلاف آنچه که در قالی های سنتی نقوش به کار می رفت و تمامی سطح فرش را می پوشاند.

ابوذری، 28: 1378

فارس، کرمان، صنایع دستی، قالیبافی

معروفیت قالی های کرمان از این لحاظ است که پشم برگزیده و خوب به کار می برند.

وولف، 193: 1384

فارس، کرمان، صنایع دستی، گلابتون دوزی

مارکوپولو می گوید که زنان کرمان گلابتون دوزی بسیار اعلاء درست می کردند.

وولف، 196: 1384

فارس، کرمان، صنایع دستی، گلیم بافی

تولید این دست بافته ی زیبا [شیرکی پیچ]  میان ایلات و عشایر کرمان متداول است. شیرکی پیچ را هم چون گلیم بدون پرز و صاف می بافند، اما به هنگام بافت پیچش نخ های پشمین پود در زوایای مختلف به دور تارها مسطح بافته را متفاوت از گلیم نشان می دهد. شیرکی پیچ یک رویه است و در پشت آن نخ های پود که عبور نموده اند آویزان می باشد. از این رو استفاده از چنین بافته ای در مناطق سردسیر به عنوان زیرانداز مناسب است. این دست بافته با نام های دیگری چون شیرعلی پیچ و شیریکی پیچ نیز نامیده می شود.

اربابی، 27: 1386