خوزی، هفت تپه، آثار تاریخی

خوزی، هفت تپه، آثار تاریخی، بقعه سید احمد

بقعه سیداحمد در اراضی میان آب روستای سیداحمد واقع است. این بقعه به قبر سیداحمد تفاح نیز معروف است. ابعاد اصلی بنا 5/4×3/8×6/9 متر است. در ورودی آن رو به شمال دارد. یک اتاق رومی دارد که بر پیشانی آن کاشی های به رنگ های سیاه، سفید، سبز و قطعات زرد رنگ نصب شده است.

بر سر در ورودی به اتاق بقعه، در میان چهار و نیم دایره «انا فتحنا لک فتحاً مبینا» نقش شده و تاریخ 1303 را دارد. در بقعه یک گچ بری خورشیدی با نقوش هندسی است که در مرکز دایره آن یک بشقاب چینی زمینه سفید با حاشیه سرمه ای دیده می شود. درون بقعه هشت ترک یا هشت هلالی بلند است و سقف آن با نقش های لچکی زیبایی آجرکاری شده، به طوری که دقت در آجرکاری و قرینه سازی آن مشهود است. در وسط اتاق بقعه، صندوقی آهنی قرار دارد که محل کور سیدتفاح است و در طرف غرب آن سه مقبره و در سمت شرقش دو مقبره گچی وجود دارند.

افشار 324-323: 1373

خوزی، هفت تپه، آثار تاریخی، بقعه سید صائم

بقعه سیدصائم در روستای میان آب، در 3 کیلومتری چغازنبیل، قرار دارد. بنای بقعه رو به شمال است و عمارت اصلی آن که دورش را دیوار و حجره ها محصور کرده اند، به ابعاد 70/6×35/13 متر از آجر ساخته شده است. بنا گنبدی گلابی شکل دارد که بر فراز آن سروکی از کاشی با گویی مدور تعبیه شده است. ضریح آهنین در وسط اتاق و زیر طاق گنبد قرار دارد. در درون آن مقبره قرار دارد ظاهراً آهنی یا آجری است و روپوشی سبزرنگ بر آن افکنده اند.

افشار 325-324: 1373

خوزی، هفت تپه، آثار تاریخی، بقعه عباس بن علی

بقعه آجری عباس بن علی در حدود یک کیلومتری سمت چپ جاده چغازنبیل قرار دارد. بنای اصلی بقعه 3/6×9/7 متر است. ورودی بقعه ایوانی با طاق رومی نسبتاً کوتاهی است که هلالی آن از قطعات مربع کاشی به رنگهای آبی و سیاه تزئین شده است. ایوان و در ورودی بقعه رو به شمال اند.

در دو طرف ایوان بقعه، دو ایوان کوچک در غرب و شرق دیده می شوند که سقف آن ها سه طاق رومی با ردیف پیش و پس دارد. داخل بقعه اتاق کوچک مربع شکلی است که بنایی جدید است و از لحاظ قرینه سازی اضلاع و استحکام، از ظرافت خاصی برخوردار است.

در گوشواره غربی ایوان دری چوبین قرار دارد که با هفت پله به زیرزمینی راه می برد. در زیرزمین که سقف آجری ضربی کوتاهی دارد. مقبره ای از آجر و گچ وجود دارد که با پارچه سبزرنگی پوشیده شده است. این بنا دارای گنبد مضرس کوچکی است که تقریباً در بالای سطح بام مقبره قرار گرفته و گچ اندود شده است.

افشار 327-326: 1373

خوزی، هفت تپه، آثار تاریخی، بقعه علی عون

بقعه علی عون در زمین مرتفعی در اراضی نیشکر هفت تپه واقع است. ابعاد بنا 4/4 ×9/7 متر است و بر روی یک پی مربع مانند قطور قرار گرفته. درون بقعه دو گوشواره کوچک باتاق رومی است که در طرف مشرق و غرب بقعه قرار دارند و حمال های پایه گنبد محسوب می شوند.

آجرکاری پایه های گنبد از داخل دندانه دندانه و تزئینی است. آجرهای به کار رفته در پی بقعه بسیار قطوراند – گاه ضخامت 10 سانتی متر هم دیده شده است. و از نوع آجرهای قطور عیلامی معبد چغازنبیل شمرده می شوند.

در این بنا هیچ گونه سنگ قبر یا نوشته ای وجود ندارد. با توجه به وضع داخل و خارج بقعه و آجرهای عیلامی ای که در آن به کار رفته اند، احتمال دارد که این بنا یک اثر عیلامی باشد که روزگاری بر آن یا به جای آن یک چهارطاقی ساسانی احداث شده و سپس به صورت مقبره اسلامی درآمده است.

افشار 326-325: 1373