آذری، تبریز، بازی ها

آذری، تبریز، بازی ها، دگیرمان دگیرمان (آسیاب، آسیاب)       

تعداد: بیش از 3 نفر

جنس: هر دو

محل اجرا: فضای بسته

زمان اجرا: زمستان

نحوه بازی: یکی از بازیکنان دست و پایش را توی شکمش جمع می کند و روی زمین چشم می گذارد. سایر بازیکنان دست هایشان را مشت می کنند و به ترتیب روی پشت او روی هم می گذارند و مرتباً با خواندن: «آسیاب آسیاب دستی که زیر است رو بیار» جای دست هایشان را عوض می کنند تا از بازیکنی که چشم گذاشته می پرسند: «دست، دست بالا، دست کی بالا؟» و او باید حدس بزند. اگر حدس او درست بود بلند می شود و کس دیگری جای او می خوابد، اما اگر درست نگفت بازیکنان او ار غلغلک می دهند یا به او سقلمه می زنند و می گویند: «بخواب بخواب که روی بام گوش بُر آمده است».

قزل ایاغ، 23: 1379

آذری، تبریز، بازی ها، دونبالا پستان       

تعداد: دو گروه

جنس: هر دو

اشیاء: تخته یا نردبان

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: تخته یا نردبان را روی سطحی که از زمین فاصله دارد قرار می دهند و دو گروه که تقریباً هم وزن هستند در دو طرف تخته یا نردبان می نشینند و آن را بالا و پایین می برند. در این بازی برد و باخت مطرح نیست.

قزل ایاغ، 23: 1379

آذری، تبریز، بازی ها، دوی ایامّادوی      

تعداد: بیش از 10 نفر

جنس: دختران

گروه سنی: نوجوانان

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان به صورت دایره می ایستند یکی از میان آنها انتخاب شده و در وسط دایره می نشینند. بازیکنان ایستاده دست به دست هم داده و در حالی که ترانه ای را با هم می خوانند، رقص کنان دور آن دخترک نشسته، می چرخند. بعد از پایان ترانه همگی دست های خود را باز کرده و به طرف او می روند. سپس بر سر او کوبیده و با اشاره دست ها به او می فهمانند که وقت آن است که برود و هرکه را می خواهد بزند و همگی به جای اولیه خود بر می گردند. دخترک با چشم بسته به طرف دایره رفته به یکی از بچه ها اشاره و یا با دست به او می زند. کسی که اشاره و یا دست دخترک به او بخورد، گرگ شده و با هلهله و شادی بچه ها مجبور می شود جای دخترک بنشیند و بازی دوباره به همان شکل ادامه می یابد.

قزل ایاغ، 23: 1379

آذری، تبریز، بازی ها، سُت صاغدی (دوشیدن شیر)

تعداد: یک گروه

جنس: فرقی نمی کند

گروه سنی: 4 – 13 سال

محل اجرا: فضای باز

نقش ها: سردار، شیطان

نحوه بازی: بازیکنان با توافق هم، دو نفر را که از همه بزرگتر و زرنگتر باشند، با نام سردار و شیطان انتخاب می کنند. سردار که سرپرستی بچه ها را به عهده دارد آنها را در یک ردیف می نشاند و شیطان هم که قصد آزار و اذیت آنها را دارد، درفاصله ای دورتر پنهان می شود. سردار، کلاه یا کفش یکی از بچه ها را به عنوان ظرف گودی برداشته و آن را در پایین لباس بچه ها قرار می دهد و مانند حالتی که شیر می دوشد، لباس های آنها را تکان می دهد که به این کار «ست صاغدی» می گویند. وقتی کار دوشیدن شیر تمام شد، سردار ظرف شیر را روی سر یکی از بچه ها گذاشته و به آنها سفارش می کند که در غیاب او که به سر کار می رود، مواظب شیر باشند که نریزد. بعد از رفتن سردار، شیطان به حالت لی لی به طرف بچه ها آمده و با زبان چرم و نرم خود از در دوستی با آنها در می آید. ولی ناگهان ظرف شیر را برداشته و بر زمین می ریزد. بچه ها شروع به گریه و زاری کرده و سردار را صدا می زنند. پس از اینکه سردار از سر کار بر می گردد، به اتفاق بچه ها به دنبال شیطان می روند تا او را گرفته و کتک مفصلی به او بزنند.

قزل ایاغ، 25: 1379

آذری، تبریز، بازی ها، عویما آغاج (پرتاب کردن چوب به هوا)        

تعداد:  4 – 10 نفر

جنس: پسران

اشیاء: چوب (به تعداد بازیکنان)

گروه سنی: جوانان و نوجوانان

محل اجرا: فضای باز

نحوه بازی: بازیکنان در یک صف می ایستند. اولین نفر چوب خود را با قدرت تمام به هوا پرتاب می کند. بازیکنان دیگر چوب او را نشانه گرفته، هر یک سعی می کنند چوب خود را در هوا به آن بزنند. فردی که موفق به این کار شد، منتظر می ماند تا چوب ها روی زمین قرار گیرند. بعد فاصله چوب خورده شده را، از صاحب چوب کولی می گیرد. مرحله بعدی، بازی با چوب های بر زمین افتاده است. اگر در مرحله اول کسی نتواند چوب مورد هدف را در هوا بزند، در این مرحله، شروع کنندۀ بازی نیز همان کسی است که اولین چوب را به هوا پرتاب کرده بود والا کسی که چوب را در هوا زده بود بازی را شروع می کند، به این ترتیب که یکی از چوب های روی زمین را نشانه می گیرد و اگر موفق به زدن آن شود، یک بار هم کولی می گیرد و صاحب چوب خورده می شود و از بازی کنار می رود. اما اگر نتواند بزند، صاحب چوب مورد نظر سعی می کند چوب این فرد (زننده) را بزند. به هر حال آنقدر ادامه می دهند تا یکی از بازی بیرون برود. البته قبل از بیرون رفتن باید به برنده سواری هم بدهد. به همین شکل بازی را ادامه می دهند تا همه از بازی کنار بروند. در نوبت دوم، دومین نفر از صف چوب خود را به هوا پرتاب می کند و بازی را به همان شیوه ادامه می دهند تا همه بازیکنان یک بار چوب خود را به هوا انداخته باشند.

قزل ایاغ، 28: 1379